طبق قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مصوب ۱۳۹۲
چه کسانی می‌توانند درخواست سرپرستی کنند؟
- زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به این که حداقل یکی از آنان بیش از سی سال داشته باشند.
- زن و شوهر دارای فرزند، مشروط به این که حداقل یکی از آنان بیش از سی سال سن داشته باشند.
- دختران و زنان بدون شوهر، در صورتی که حداقل سی سال سن داشته باشند.البته منحصرا” حق سرپرستی اناث را خواهند داشت.
البته لازم به ذکر است که طبق تبصره ۱ ماده ۵ همین قانون، چنانچه به تشخیص سازمان پزشکی قانونی امکان بچه دار شدن زوجین وجود نداشته باشد، درخواست کنندگان از شرط مدت پنج سال مقرر در این ماده مستثنی هستند.
شرایط سرپرستان
در این مطلب به چند مورد محدود اشاره می‌شود:
۱٫عدم حجر: به زبان ساده‌تر نداشتن جنون.
۲٫داشتن تابعیت ایرانی :اعم از این که مقیم ایران باشند یا مقیم خارج از ایران.
۳٫صلاحیت اخلاقی.
۴٫تمکن مالی.
۵٫نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، مواد روانگردان و الکل.
۶٫عدم محکومیت جزایی موثر با رعایت موارد مقرر در قانون مجازات اسلامی.
اولویت‌ها
اولویت در پذیرش سرپرستی به ترتیب با زن و شوهر بدون فرزند است. سپس زنان و دختران بدون شوهر فاقد فرزند و در نهایت زن و شوهر دارای فرزند است. در خواست کنندگان کمتر از پنجاه سال سن، نسبت به درخواست کنندگانی که پنجاه سال و بیشتر دارند، در شرایط مساوی اولویت دارند.
در صورتی که متقاضی سرپرستی، ادعای یافتن طفلی را بنماید و این ادعا در دادگاه ثابت شود، چنانچه واجد شرایط مندرج در این قانون برای سرپرستی باشد، در اولویت قرار می‌گیرد.
شرایط کودک یا نوجوان
سپردن سرپرستی کودک یا نوجوان در صورتی مجاز است که:
_امکان شناخت هیچ یک از پدر و مادر، جد پدری آنان وجود نداشته باشد.
_پدر، مادر، جد پدری (پدر بزرگ) و وصی منصوب از سوی ولی آنان وجود نداشته باشد.
_افرادی که سرپرستی آنان به موجب حکم مراجع صلاحیتدار به سازمان سپرده گردیده است، همچنین تا زمان دو سال از تاریخ سپردن آنان به سازمان، پدر یا مادر و یا جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی، برای سرپرستی آنان مراجعه ننموده باشند.
_سن کودک یا نوجوان کمتر از ۱۶ سال باشد.
در پایان می‌توان گفت:
سرپرستی از موجبات ارث نیست. تنها تکلیفی که به صراحت برای کودکان یا نوجوانان تحت سرپرستی در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مقرر شده است، احترام به سرپرست یا سرپرستان است.(ماده ۷ همین قانون)
