نکاتی در مورد نگارش پایان‌نامه (فصل اول)

0
نگارش پایان‌نامه امریست که در مقطع تحصیلات تکمیلی برای اکثر رشته‌ها ضروریست. پس از ارائه و تصویت پروپزال، نوبت به نگارش پایان‌نامه است. یک پایان‌نامه دارای ۵ فصل و ۸ بخش است.

بخش‌/فصل‌های یک پایان‌نامه

بخش اول: ضمائم (به نام خدا، شناسه پایان‌نامه، گواهی دفاع، تقدیر و تشکر، چکیده و فهرست)
فصل اول/بخش دوم: کلیات پژوهش
فصل دوم/بخش سوم: پیشینه تحقیق
فصل سوم/بخش چهارم: روش تحقیق
فصل چهارم/بخش پنجم: تحلیل و تفسیر نتایج
فصل پنجم/بخش ششم: نتایج و بحث
بخش هفتم: پیوست‌ها
بخش هشتم: منابع
فصل اول پایان‌نامه با عنوان «کلیات پژوهش/ مقدمه» به معرفی تحقیق و پژوهش می‌پردازد. حداقل محورهایی که لازم است در این فصل مطرح شود به شرح زیر است:
  • ️مقدمه
  • ️بیان مساله پژوهش
  • ️اهمیت انجام پژوهش و ضرورت تحقیق (توجیه لزوم انجام پژوهش)
  • وجه تمایز پژوهش با سایر پژوهش‌ها
  • ️اهداف پژوهش (آرمانی، اصلی و ویژه)
  • ️سوالات و فرضیات پژوهش
  • کاربران پژوهش
  • محدوده مکانى و زمانى
  •  مقدمه:

در بردارنده طرح کلیات تحقیق است. در مقدمه شرح مختصری از مواردی که قرار است در فصل اول ارائه شود بیان می‌شود.

  • بیان مسئله:

شامل شرح مشکل موجود و ارائه آن‌ به شکل سوال/سوالات کلیدی است. در واقع، بیان مسئله‌ای که در پروپوزال ارائه شده در این قسمت با توضیح و تفضیل بیشتری ارائه می‌شود.

  • ️اهمیت انجام پژوهش و ضرورت تحقیق:

این قسمت بیانگر چرایی انجام تحقیق است. این بخش همانند بیان مسئله‌ای که در پروپزال نگاشته شده است عینا تکرار  می‌شود و در صورت لزوم کمی مفصل‌تر بیان می‌شود.

  • ️اهداف پژوهش:

بیانگر هدف و یا اهدافی است که قصد دارید در این پژوهش به آن دست‌یابید است. این قسمت نیز در پروپزال طرح شده بوده است.

  • ️سوالات و فرضیات پژوهش :

این بخش با هدف تعیین مسیری برای اجرای تحقیق نگاشته می‌شود.

 

برخی نکات در نگارش فصل اول

برخی از مطابی را که در پروپزال وجود دارد، مطابق با محورهای فوق بوده و مناسب جهت نگارش در فصل اول است. پس رعایت این نکته ضروریست که با دقت بسیاری به طرح و نگارش پروپزال پرداخته شود. زیرا هرچقدر این بخش با دقت بیشتری بررسی و نگاشته شود، شروع و تکمیل فصل اول و تا حدودی دوم پایان‌نامه هم راحتر انجام خواهد شد.
  • فراموش نکنید که برخلاف پروپوزال که زمان افعال مورد استفاده آینده هستند، در نگارش پایان‌نامه و رساله، زمان‌ها باید به صورت گذشته بیان شوند.
همانگونه که مطرح شد، در صورتی که در مرحله پروپوزال، محتوا، بخوبی نگاشته  شده باشد، معمولا در نگارش فصل اول مشکل جدی وجود نخواهد داشت. فقط کافیست مطالب جدیدی را که پس از تصویب پروپوزال یافته‌اید، به این بخش اضافه کنید.
  • فصل اول معمولا ۵-۷% کل یک پایان‌نامه را در برمی‌دارد.
  • فصل اول پس از نگارش فصل دوم و سوم نگاشته می‌شود و چکیده پس از نگاشتن کل فصل‌های پایان‌نامه.

نحوه تنظیم و ترتیب مطالب در پایان‌نامه

گاهی دیده می‌شود که پژوهشگر، مطالب مختلف را بدون در نظر گرفتن تناسب و دلیل در کنار هم قرار می‌دهد. به عبارتی دیگر، توالی منطقی بین مطالب رعایت نمی‌شود. بر این اساس، لازم است تا در سازماندهی و نگارش مطالب و تیترهای اصلی و فرعی و پیکره اصلی متن در همان ابتدای شروع نگارش، بسیار دقت شود. کدگذاری عددی مطالب و استفاده از حروف الفبا دو شیوه غالب در مطرح ساختن مطالب به عنوان تیتر و زیر تیتر است.

  • برای مثال در مورد کد گذاری عددی، برای فصل اول، تیتر با ۱-۱ شروع می‌شود و به همبن ترتیب تا سقف ۴ رقم (در این مورد باید به مصوبه آموزشی دانشگاه مورد تحصیل رجوع کرد) زیر تیتر می‌توان تعریف کرد.   ۱-۱-۱-۱

          و در فصل دوم با ۲-۱  و به همین ترتیب الی آخر…

در ادامه پس از اتمام مرور کلیات و جزیات تمام بخش‌های یک پایان‌نامه، به نکاتی پیرامون فهرست بندی نیز خواهیم پرداخت. در مورد رفرنس دهی نیز می‌توانید با کلیک بر روی این مطلب به پست آموزشی که در همین وبلاگ پیرامون آن نگاشته شده است بروید.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.