سیمین دانشور ؛ بانوی قصه ایران
خانم دکتر سیمین دانشور متولد ۱۸ اردیبهشت ۱۳۰۰ در شهر شیراز و مرگ در ۱۸ اسفندماه ۱۳۹۰ در تهران. نویسنده و مترجم ایرانی و همسر جلال آل احمد بود. در اکثر فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی همسرش حضور و همکاری داشت. وی نخستین زن ایرانی بود که به صورت حرفهای در زبان فارسی داستان نوشت. مهمترین اثر او رمان سووشون است که نثری ساده دارد و به ۱۷ زبان ترجمه شده است. سوشون از جمله پرفروشترین آثار ادبیات داستانی در ایران به شمار میرود. دانشور همچنین عضو و نخستین رئیس کانون نویسندگان ایران بود. او فرزند دکتر محمد علی دانشورو قمرالسلطنه حکمت( مدیر هنرستان دخترانه و نقاش) بود.
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه انگلیسی مهر آیین انجام داد و در امتحان نهایی دیپلم شاگرد اول کل کشور شد. سپس برای ادامه تحصیل در رشته ادبیات فارسی به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران رفت. دانشور، پس از مرگ پدرش در ۱۳۲۰ خورشیدی آغاز به مقاله نویسی برای رادیو تهران و روزنامه ایران کرد. او از نام مستعار شیرازی بینام استفاده میکرد. در سال ۱۳۲۷ مجموعه داستان کوتاه (آتش خاموش) را منشر کرد که نخستین مجموعه داستانی است که به قلم زنی ایران زمین چاپ شده است. تشویق کننده دانشود در داستان نوسی فاطمه سیاح، استاد راهنمای وی و صادق هدایت بودند. او در همین سال بود که با جلال آل احمد آشنا شد و این آشنایی منجر به ازدواج شد. چگونگی آشنایی دانشور و آل احمد از زبان خواهر سیمین(ویکتوریا دانشور):
ما عید رفته بودیم اصفهان و در اتوبوسی که میخواستیم به تهران برگردیم، آقایی صندلی کنارش را به سیمین تعارف کرد و آن دو کنار هم نشستند. بعد آمدیم خانه. صبح که سیمین آماده بیرون رفتن بود من هم با او آماده بیرون رفتن شدم در را که باز کردم آقای آل احمد پشت در بود و روز نهم آشنایی این قرار و مدارهای عاشقانه، روز عقدشان بود. در مراسم عقد آنها همه نویسندگان و شاعران بخصوص آقای صادق هدایت دعوت داشتند. با عقدی ساده رفتند سر زندگیشان.
در سال ۱۳۲۸با مدرک دکتری ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. عنوان رسالهی وی علم الجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم بود. راهنمای او دکتر سیاح و بدیع الزمان فروزانفر بودند. دانشور در شهریور ۱۳۳۱ با دریافت بورس تحصیلی به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و در آنجا یک سال در رشتهی زیبا شناسی تحصیل کرد. وی در این دانشگاه نزد والاس استنگر داستاننویسی و نزد فیل پریک نمایش نامه نویسی آموخت. در این مدت در داستان کوتاه که دانشور به زبان انگلیسی نوشته بود در ایالات متحده چاپ شد.
پس از بازگشت به ایران دکتر دانشور در هنرستان هنرهای زیبا به تدریس پرداخت و در رشتهی باستان شناسی و تاریخ هنر اهتمام ورزید. اندکی پیش از مرگ جلال آل احمد در سال ۱۳۴۸ رمان سووشون را منتشر کرد. از سیمین دانشورهمواره به عنوان یک جریان پیشرو و خالق آثار کم نظیر در ادبیات داستان نویسی ایران نام میبرند.
درگذشت
۳۰ تیر ۱۳۸۶خورشیدی دانشور به علت مشکلات حاد تنفسی در بیمارستان پارس بستری شد. نیز شایع شد که وی در گذشته است. اما این خبر تکذیب شد. دکتر سیمین دانشور پس از یک دوره بیماری آنفولانزا عصر روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ برابر با ۸ مارس ۲۰۱۲ در سن ۹۰ سالگی در خانه خودش در گذشت. خبرگزاری مهر آدرس محل دفن او در قطعه ۸۸ (هنرمندان)، ردیف ۱۵۰، شماره ۳۱ بهشت زهرا ذکر کرده است.
آثار سیمین دانشور
مجموعه داستانهای وی آتش خاموش ۱۳۲۷، شهری چون بهشت دی ۱۳۴۰، به کی سلام کنم؟ خرداد ۱۳۵۹، از پرندههای مهاجر بپرس ۱۳۷۶ و معروفترین اثر دانشور سووشون تیر ۱۳۴۸ ، جزیرهی سرگردانی ۱۳۷۲ ، ساربان سرگردان ۱۳۸۰ کوه سرگردانی۱۳۸۳
آثار ترجمههایش
سرباز شکولاتی نوشتهی برنارد شاو ۱۳۲۸
بنال وطن نوشتهی آلن پیتون ۱۳۵۱
دشمنان نوشتهی آنتوان چخوف ۱۳۲۸
داغ ننگ نوشتهی ناتانیل هاثورن و باغ آلبالو نوشته آنتوان چخوف ۱۳۲۸ بوده است.