با توجه به مطالب گذشته در این پست به تعریف طبقات و درجات ارث به لحاظ حقوقی می‌پردازیم.
خویشاوندان نسبی به ترتیب در سه طبقه تقسیم می شوند. سپس درون هر طبقه، نزدیکی و دوری رابطه میان خویشاوندان بر اساس نسل و درجات مختلف محاسبه می‌شود.
طبقه اول
پدر و مادر و اولاد و اولاداولاد (هرچه پایین تر رود).
طبقه دوم
اجدات و جدات پدری و مادری و برادر و خواهر.
طبقه سوم
اعمام (عمه و عمو) و اخوال (دایی و خاله) و اولاد آن‌ها. در بحث طبقات ارث آنچه که مهم است این هست که اشخاص چه نسبت و قرابتی با متوفی (فرد فوت شده) دارد و مهم تشخیص قرابت از این زاویه است که آیا خویشاوند، مادر متوفی است یا خواهر متوفی نه این که متوفی چه قرابتی (نسبتی) با خویشان دارد. و از این نظر که متوفی، پسر خویشاوند است یا برادر او، مهم نیست.
بنابراین، عناوین پدر، مادر، اولاد، نوه، برادر و… نسبت به متوفی در نظر گرفته می‌شوند. برای مثال، وقتی گفته می‌شود نوه، منظور نوه‌ی متوفی است. برادر یعنی برادر متوفی، پدر یعنی پدر متوفی و … .
قاعده الاقرب(نزدیکتر)در قرابت نسبی
نزدیکتر بر اساس نظام طبقه-درجه ای , دورتر را از ارث محروم می کند. برای مثال، خویشاوندان طبقه بعد وقتی ارث می برند که از خویشاوندان طبقه قبل کسی نباشد(ماده۸۶۳ قانون مدنی). همچنین، در میان خویشان یک طبقه، درجه بعد اصولا وقتی ارث می برد که از وارثین درجه قبل کسی نباشد.
